Con đường trở thành người đứng đầu Lầu Năm Góc của ông Mark Esper

Tổng thống Donald Trump chúc mừng tân Bộ trưởng Quốc phòng Mark Esper

Sự bổ nhiệm này được cho là sẽ giúp ổn định các hoạt động tại Lầu Năm Góc vốn đã thiếu vắng vị trí người đứng đầu trong vòng 7 tháng qua.

7 tháng thay 3 quyền Bộ trưởng Quốc phòng

Quyết định bổ nhiệm Bộ trưởng Lục quân Mark Esper vào vị trí Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ được đưa ra trong bối cảnh vị trí bộ trưởng bộ này đã bị bỏ trống trong vòng 7 tháng qua kể từ khi Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis từ chức vào tháng 12.2018 do những bất đồng với Tổng thống Trump liên quan đến các chính sách đối ngoại, trong đó có quyết định rút quân khỏi Syria và khởi động việc cắt giảm binh lính tại Afghanistan.

Việc để trống vị trí người đứng đầu Lầu Năm Góc trong vòng 7 tháng qua cũng được xem là khoảng thời gian dài nhất từ trước đến nay của cơ quan này khiến nhiều người lo ngại về sự thiếu ổn định của cơ quan được coi là quan trọng bậc nhất của Chính phủ Mỹ. Khoảng trống vị trí lãnh đạo thường trực này ngày càng trở nên nhức nhối trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Iran leo thang, nhất là sau khi Iran bắn hạ một máy bay trinh sát không người lái của Hải quân Mỹ ở vịnh Ba Tư mới. Đó là chưa kể đến việc Mỹ vẫn đang “đau đầu” với những tranh cãi về cuộc chiến vẫn đang tiếp diễn ở Afghanistan và Syria…

Kể từ sau khi cựu Bộ trưởng Quốc phòng James Mattis ra đi, nước Mỹ đã có tới 3 quyền Bộ trưởng được chỉ định để tạm thời điều hành Lầu Năm Góc. Đó là Thứ trưởng Quốc phòng Patrick Shanahan, Bộ trưởng Lục quân Mark Esper, và Bộ trưởng Hải quân Richard V. Spencer.

Ban đầu, cựu Giám đốc hãng Boeing Patrick Shanahan được chỉ định vào vị trí quyền Bộ trưởng, nhưng ông không được Thượng viện phê chuẩn vì chưa từng phục vụ quân ngũ, thêm vào đó là việc ông vướng vào những báo cáo của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) vì có các vấn đề liên quan đến gia đình. Vì vậy ông Shanahan đã phải rút khỏi đề cử cho chức vụ Bộ trưởng Quốc phòng vào ngày 18.6.

Sau đó, Bộ trưởng Lục quân Mỹ Mark Esper, 55 tuổi, đã được Tổng thống Trump tin tưởng trao quyền Bộ trưởng Quốc phòng. Tuy nhiên, ông Esper chỉ giữ vị trí này trong vòng chưa đầy 1 tháng và nhường ghế tạm quyền trên cho Bộ trưởng Hải quân Richard Spencer vào ngày 15.7. Hành động từ chức của ông Esper được cho là chỉ mang tính tạm thời, bởi ông đã được Tổng thống Trump chính thức đề cử vào vị trí Bộ trưởng Quốc phòng. Theo Đạo luật Cải cách các vị trí trống liên bang, ông Esper sẽ không thể tiếp tục giữ quyền Bộ trưởng Quốc phòng trong quá trình chờ để được Thượng viện phê duyệt chức vụ chính thức.

Hoàn tất nhân sự Lầu Năm Góc

Trong cuộc bỏ phiếu ở Thượng viện ngày 23.7, ông Esper đã nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ của cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa với 90 phiếu ủng hộ và 8 phiếu chống. Trước khi được Thượng viện phê chuẩn, ông Esper đã có một phiên điều trần trước Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ. Đánh giá về ông Esper, lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell đã khen ngợi ông Esper có sự chuẩn bị kỹ lượng cho buổi điều trần và được tin tưởng có khả năng đảm nhiệm tốt công việc. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ Donald Trump đánh giá ông Mark Esper là người có tài năng tuyệt vời, rất được kính trọng, bởi con đường binh nghiệp nhiều thành tích.

Ông Mark Esper, sinh ngày 26.4.1964. Theo hồ sơ lưu trữ tại Lầu Năm Góc, ông Mark Esper có bằng thạc sĩ quản trị công tại Trường Đại học Harvard và bằng tiến sĩ về chính sách công của Trường Đại học George Washington. Ông phục vụ trong quân đội sau khi tốt nghiệp xuất sắc Học viện Quân sự West Point danh tiếng năm 1986 và từng tham gia cuộc chiến vùng Vịnh năm 1991 với vai trò lính bộ binh.

Sau đó, ông trở thành nhà vận động hành lang cho nhà thầu quốc phòng Raytheon - công ty sản xuất tên lửa Tomahawk trứ danh của Mỹ trong 7 năm. Chính tại đây, ông được tạo nhiều cơ hội làm việc với Lầu Năm Góc. Tại Lầu Năm Góc, ông phục vụ với tư cách là một nhà hoạch định chiến tranh trước khi trở thành Phó trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng. Ông Esper đã giành được nhiều giải thưởng uy tín như Huân chương Chiến công và Sao Đồng, Huân chương Giải phóng Kuwait và Huân chương của Bộ Quốc phòng về Công vụ Xuất sắc.

Trước khi được chỉ định làm quyền Bộ trưởng Quốc phòng thay cho ông Shanahan, ông đảm nhiệm vị trí Bộ trưởng Lục quân Mỹ từ tháng 11.2017. Với tư cách là Bộ trưởng Lục quân Quân đội Mỹ, ông Esper đã thúc đẩy hiện đại hóa Quân đội với các mục tiêu phù hợp với Chiến lược quốc phòng quốc gia được công bố năm 2018 dưới thời Bộ trưởng Quốc phòng lúc bấy giờ là Jim Mattis

Trong ngân sách đề xuất năm 2020 của Quân đội, ông Esper đã điều chỉnh cắt giảm các chương trình như trực thăng CH-47 Chinook và máy bay chiến đấu M2 Bradley, hai trụ cột trong các cuộc chiến ở Iraq và Afghanistan, nhằm điều chỉnh tốt hơn cho năng lực chiến đấu của Quân đội Mỹ trước các nước như Nga và Trung Quốc.

Với nhiều kinh nghiệm về các vấn đề quốc phòng, trên cương vị là người đứng đầu Lầu Năm Góc, ông Esper cho biết dự định sẽ tiếp tục theo đuổi các trọng tâm mà chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã đặt ra. Đó là tăng cường khả năng sẵn sàng chiến đấu của quân đội, duy trì liên minh an ninh khắp thế giới và cải tổ hoạt động ở Lầu Năm Góc. Trên cương vị mới, ông Esper cũng sẽ phải cùng chính quyền Tổng thống Trump giải quyết hàng loạt thách thức, trong đó có các vấn đề liên quan đến Iran, Nga, Trung Quốc, hay vai trò của quân đội Mỹ ở Afghanistan, cũng như giải quyết những bế tắc trong đàm phán với Thổ Nhĩ Kỳ khi đồng minh NATO lâu năm này chuyển sang thương vụ mua hệ thống tên lửa S-400 của Nga…

Theo TTXVN