Khởi nghĩa Bắc Sơn, bài học xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc hiện nay

Đại tướng Lương Cường, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam cùng các đồng chí lãnh đạo tỉnh Lạng Sơn tham quan triển lãm chuyên đề kỷ niệm 80 năm ngày khởi nghĩa Bắc Sơn. Ảnh: báo Nhân dân

80 năm đã trôi qua, những bài học kinh nghiệm quý báu của cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn đã và đang được Đảng ta vận dụng thành công trong suốt quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Tháng 6.1940, nước Pháp bị quân phát xít Đức chiếm đóng. Phát xít Nhật nhân cơ hội đó xâm chiếm Đông Dương.

Ngày 22.9.1940, phát xít Nhật từ Trung Quốc đánh vào Lạng Sơn, quân Pháp không còn hồn vía nào để chiến đấu nên đã bỏ chạy. Ngày 25.9, Đảng bộ Bắc Sơn quyết định phát động quần chúng nhân dân tiến hành khởi nghĩa.

Trên quan điểm “cuộc cách mạng Đông Dương phải được kết liễu bằng một cuộc khởi nghĩa võ trang”, Trung ương Đảng quyết định duy trì lực lượng vũ trang Bắc Sơn và chủ trương thành lập những đội du kích hoạt động phân tán, dùng hình thức vũ trang vừa chiến đấu bảo vệ nhân dân, vừa phát triển cơ sở cách mạng, tiến tới thành lập khu căn cứ, lấy vùng Bắc Sơn, Vũ Nhai làm trung tâm.

Vào tối 27.9.1940, tại châu Bắc Sơn (tỉnh Lạng Sơn), dưới sự lãnh đạo của đảng bộ địa phương, khoảng 600 người tiến công đồn Mỏ Nhài, giải phóng châu lỵ Bắc Sơn, xóa bỏ chính quyền thực dân, phong kiến. Cuộc khởi nghĩa đã gây tiếng vang lớn, báo hiệu mở đầu thời kỳ đấu tranh mới của cách mạng Việt Nam: Thời kỳ kết hợp đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị; nổi dậy của quần chúng kết hợp với tiến công của các lực lượng vũ trang cách mạng, đánh đổ chính quyền của địch, giành độc lập, tự do. Khởi nghĩa Bắc Sơn là tiền đề khai sinh ra Đội Du kích Bắc Sơn. Đây là đơn vị vũ trang đầu tiên do Đảng Cộng sản Đông Dương thành lập và trực tiếp lãnh đạo.

Cuộc khởi khởi nghĩa Bắc Sơn đã để lại những bài học quý báu về khởi nghĩa vũ trang, xây dựng chính quyền, đặt được nền móng cho việc xây dựng căn cứ địa cách mạng với những lực lượng vũ trang đầu tiên mà sau này phát triển thành Việt Nam Cứu quốc quân. Khởi nghĩa Bắc Sơn, cùng với khởi nghĩa Nam Kỳ (23.11.1940) và binh biến Đô Lương (13.1.1941) là những tiếng súng đầu tiên báo hiệu thời kỳ đấu tranh vũ trang giành chính quyền của nhân dân ta.

Khởi nghĩa Bắc Sơn là biểu hiện sức sáng tạo và tài thao lược trong chỉ đạo khởi nghĩa vũ trang, chiến tranh cách mạng của Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh, khẳng định ý nghĩa lịch sử to lớn, góp phần xây dựng chính quyền nhân dân, vũ trang quần chúng cách mạng. Lực lượng vũ trang cách mạng từ đây dần lớn mạnh là một trong những tiền thân của Quân đội Nhân dân Việt Nam ngày nay.

Khởi nghĩa Bắc Sơn tạo cơ sở chính trị để hình thành căn cứ địa; đồng thời, thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh cách mạng và tạo ra bước ngoặt trong hình thức đấu tranh của nhân dân nơi đây. Sau khởi nghĩa, phong trào đấu tranh của nhân dân tiếp tục diễn ra mạnh mẽ dưới nhiều hình thức, tổ chức cơ sở đảng không ngừng lớn mạnh, lực lượng chính trị dần được hình thành và phát triển. Đây là cơ sở để Trung ương Đảng chủ trương xây dựng căn cứ địa cách mạng lấy Bắc Sơn, Võ Nhai làm trung tâm. 

Khởi nghĩa Bắc Sơn để lại cho cách mạng những bài học kinh nghiệm quý báu. Nhận định về khởi nghĩa Bắc Sơn, đồng chí Trường Chinh đã đánh giá: “Ưu điểm lớn nhất của nhân dân Bắc Sơn là đã kịp thời nổi dậy giành chính quyền khi quân đội phát xít Nhật xâm lược Lạng Sơn và hàng ngũ quân Pháp cùng hàng ngũ tay sai đã hoang mang dao động đến cực điểm".

Kỷ niệm 80  năm khởi nghĩa Bắc Sơn cũng là dịp cả nước đang tiến tới chào mừng 76 năm ngày thành lập Quân đội Nhân dân Việt Nam (22.12.1944 - 22.12.2020), 31 năm Ngày hội Quốc phòng toàn dân và chào mừng thành công Đại hội Đảng bộ cấp cơ sở và trên cơ sở, tiến tới Đại hội Đảng lần thứ XIII. Đảng, Nhà nước, cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ta luôn phát huy truyền thống cách mạng, hun đúc tinh thần yêu nước, lòng tự hào, tự tôn dân tộc, tăng cường xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh; phát huy sức mạnh toàn dân tộc; đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới; bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định; phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.

NGUYỄN VĂN THANH