Kiểm điểm, đánh giá, phân loại tổ chức đảng và đảng viên cuối năm: Nhiều điểm bất cập

Chi bộ Văn phòng, Đảng bộ Ban Tổ chức Tỉnh ủy kiểm điểm cuối năm (ảnh mang tính minh họa)

Tuy nhiên, bước đầu triển khai tại các chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở cho thấy cách kiểm điểm, đánh giá, phân loại đảng viên năm nay đã bộc lộ nhiều bất cập.

Khó nhớ, khó thực hiện

Hướng dẫn quá dài với nhiều chi tiết rất khó nhớ là nhận định chung của nhiều bí thư chi bộ và bí thư đảng ủy cơ sở. Đồng chí Nguyễn Văn Nhật, Bí thư Chi bộ11, Đảng bộ phường Phạm Ngũ Lão (TP Hải Dương) cho biết: “Đảng viên trong chi bộ chủ yếu là cán bộ nghỉ hưu. Đối tượng đủ điều kiện đánh giá phân loại đều đã cao tuổi nên khó mà nhớ hết các yêu cầu trong hướng dẫn kiểm điểm”. 

Trong khi đó, đối với các cấp ủy, khó khăn nằm ở việc xác định chủ thể tham gia đánh giá tổ chức đảng và đảng viên; quy trình tổ chức kiểm điểm. Nếu không có kinh nghiệm làm công tác đảng, không nghiên cứu kỹ hướng dẫn rất dễ bỏ sót chủ thể phải đánh giá theo quy định hoặc bỏ sót các bước trong quy trình. Có cấp ủy đã phải vẽ sơ đồ để xác định quy trình cũng như các chủ thể tham gia đánh giá tổ chức đảng, đảng viên để hướng dẫn các chi bộ. Tuy nhiên trên thực tế, vẫn xuất hiện tình trạng mỗi nơi làm một kiểu. Ví dụ, với nhiều đảng bộ cơ sở thuộc Đảng bộ Khối các cơ quan tỉnh, trình tự tiến hành kiểm điểm là các chi bộ kiểm điểm đảng viên trước rồi cấp ủy cơ sở mới tiến hành kiểm điểm, song ở một số đảng bộ huyện trình tự lại diễn ra ngược lại: đảng ủy kiểm điểm trước rồi các chi bộ mới kiểm điểm.

Mặc dù hướng dẫn nêu rõ về trình tự, đối với đảng viên là công chức, viên chức thì kiểm điểm phân loại lao động trước, kiểm điểm đảng viên sau, song việc đặt ra tiến độ về thời gian kiểm điểm lại gây khó khăn cho một số đơn vị. Một số cơ quan thuộc ngành dọc Trung ương đóng trên địa bàn tỉnh đến thời điểm yêu cầu phải kiểm điểm đảng viên vẫn chưa có hướng dẫn kiểm điểm, phân loại lao động, nên các chi bộ không có đủ cơ sở để đánh giá xếp loại đảng viên.

Dễ rơi vào hình thức

Một số đảng viên cho rằng việc đưa ra Phụ lục 82 biểu hiện cụ thể của 27 biểu hiện suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” dễ rơi vào tình trạng đánh dấu một cách hình thức. Thực tế, có chi bộ thu lại bản đánh dấu này của đảng viên nhưng có chi bộ không thu, có đảng viên đánh dấu “không” tất cả các biểu hiện mà không cần suy nghĩ, đối chiếu với bản thân. Nhiều đảng viên thực tế có một vài biểu hiện suy thoái nhưng khi đánh dấu lại không thừa nhận. 

Đồng chí Phạm Khắc Điệp, Bí thư Đảng ủy xã Tân An (Thanh Hà) cho rằng việc đánh giá mức độ thực hiện các tiêu chí là “xuất sắc”, “tốt”, “trung bình”, “kém” thay vì chấm điểm như mọi năm sẽ khó mà định lượng được mức độ hoàn thành nhiệm vụ của từng tổ chức đảng. Có khi thực tế mức độ hoàn thành chỉ là trung bình nhưng khi tự nhận có đơn vị vẫn đánh dấu nhận loại tốt. 

Theo nhiều bí thư đảng ủy cơ sở, việc lấy ý kiến đánh giá của các chủ thể ngang cấp đối với các tổ chức đảng rất dễ rơi vào hình thức và mất nhiều thời gian, tốn giấy mực. Tuy cùng khối thi đua nhưng các chi ủy nhà trường khó biết rõ hoạt động của nhau cũng như hoạt động của chi bộ y tế để đánh giá xếp loại. Tương tự, các chi ủy thôn, khu dân cư cũng khó nắm bắt được hoạt động của chi bộ bạn, nên việc ghi phiếu đánh giá giữa các chi ủy, chi bộ trong cùng một đảng bộ chỉ mang tính hình thức.

Sự hình thức còn thể hiện ở chỗ, vì lấy ý kiến đánh giá của tập thể ban chấp hành (BCH), nên các chủ thể, nhất là các đoàn thể được lấy ý kiến sẽ phải họp BCH để thống nhất đánh giá mức độ hoàn thành các tiêu chí liên quan đối với các chi bộ với tư cách là chủ thể cấp trên, với đảng ủy cơ sở (với tư cách là chủ thể cùng cấp). Nếu thời gian của các bước này không trùng nhau, BCH đoàn thể sẽ phải họp nhiều cuộc. Vì vậy, một số BCH đoàn thể cơ sở đã chọn cách ủy quyền cho đồng chí lãnh đạo của đoàn thể thay mặt BCH đảm nhận việc ghi phiếu đánh giá mà không tổ chức họp. Do đó kết quả ghi phiếu đánh giá cũng chỉ mang tính hình thức. 

Theo đồng chí Phạm Chí Thuyết, Phó Trưởng Phòng Tổ chức đảng - đảng viên, Ban Tổ chức Tỉnh ủy, vì đây là năm đầu tiên thực hiện hướng dẫn mới nên việc xuất hiện các vướng mắc, bất cập là khó tránh. Các cấp ủy, tổ chức đảng cần nghiên cứu kỹ hướng dẫn, xác định đúng chủ thể tham gia đánh giá tổ chức đảng và đảng viên, bảo đảm thực hiện nghiêm các nội dung theo quy định. 

TM