Nhiều dự án khu dân cư, đô thị chậm được nghiệm thu, vì sao?

Triển khai gần 20 năm nay nhưng chủ đầu tư khu dân cư và dịch vụ công nghiệp phường Ái Quốc (TP Hải Dương) chưa khắc phục các hạn chế

Trên địa bàn Hải Dương có nhiều dự án đã triển khai thi công hơn chục năm nay và cơ bản hoàn thành hạ tầng kỹ thuật nhưng chưa nghiệm thu được. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng này.

Điểm qua vài dự án tồn đọng lâu năm

Dự án khu dân cư và dịch vụ công nghiệp phường Ái Quốc tại phường Ái Quốc (TP Hải Dương) có tổng diện tích hơn 26,7 ha, được UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết từ năm 2003. Công ty CP Đầu tư và Phát triển hạ tầng Nam Quang là chủ đầu tư. Từ năm 2004, chủ đầu tư đã thi công san nền, làm đường giao thông, hệ thống điện, nước, trồng cây xanh. Dự án này đã cơ bản hoàn thành hệ thống hạ tầng kỹ thuật nhưng đến nay vẫn chưa nghiệm thu, bàn giao được. Liên quan đến công tác nghiệm thu hạ tầng kỹ thuật của dự án này, UBND TP Hải Dương đã tổ chức nhiều cuộc họp và có văn bản đôn đốc nhà đầu tư hoàn thiện hồ sơ pháp lý và khắc phục các hạn chế về hạ tầng. Tuy nhiên, chủ đầu tư chưa tích cực phối hợp triển khai thực hiện. 

Tương tự, dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Trung tâm Văn hóa, Thể thao, Thương mại và Đô thị Chí Linh là một trong 5 dự án khu dân cư, đô thị tại TP Chí Linh đã cơ bản hoàn thành nhưng đến nay vẫn chưa nghiệm thu được. Dự án được phê duyệt quy hoạch chi tiết năm 2005 và được điều chỉnh nhiều lần sau đó. Dự án này có quy mô hơn 66 ha, do Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Trường Linh làm chủ đầu tư, thời gian thực hiện từ năm 2008-2011. Theo UBND TP Chí Linh, việc nghiệm thu dự án này còn nhiều vướng mắc. Do thời gian thực hiện dự án kéo dài hơn 15 năm nay, Công ty CP Đầu tư và Phát triển nhà Trường Linh chưa cung cấp được đầy đủ hồ sơ về quản lý chất lượng, bản vẽ thiết kế thi công, bản vẽ hoàn công các hạng mục công việc từ khâu khảo sát thiết kế đến thi công xây dựng. Hiện nay, chủ đầu tư đang phải điều chỉnh dự án theo quy hoạch điều chỉnh. Do chưa được phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư nên công ty chưa lập được hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công điều chỉnh làm căn cứ nghiệm thu các hạng mục công trình của dự án. Công tác giải phóng mặt bằng cũng còn vướng mắc.

Tại các huyện cũng có không ít dự án đã triển khai thi công hơn chục năm nay nhưng chưa nghiệm thu được. Như Dự án chợ Đọ và khu dân cư thương mại xã Ứng Hòe (Ninh Giang). Dự án này được phê duyệt từ năm 2007 với quy mô hơn 5,3 ha do Công ty TNHH Thành Dương làm chủ đầu tư, thời gian thực hiện từ năm 2008-2009. Dự án đã được chủ đầu tư triển khai thực hiện từ năm 2008, đến nay đã cơ bản hoàn thành các hạng mục. Theo Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Ninh Giang, dự án này còn nhiều hạn chế. Một số đoạn vỉa hè các hộ dân đã thuê để kinh doanh, sản xuất và lấn chiếm làm mái che. Một số vị trí bị hư hỏng, lún nứt, thay bằng loại gạch khác với thiết kế. Cây trồng chưa đúng chủng loại, số lượng. Hệ thống xử lý nước thải chưa được xây dựng. Dự án này đã được điều chỉnh quy hoạch năm 2014 và điều chỉnh dự án năm 2020, nhưng đến nay nhà đầu tư chưa hoàn thiện hồ sơ điều chỉnh thiết kế theo quy định...

Dự án chợ Đọ và khu dân cư thương mại xã Ứng Hòe đã đưa vào sử dụng nhưng chưa nghiệm thu được do còn vướng mắc

Vì sao vướng?

Qua tìm hiểu của phóng viên, từ trước khi có Luật Xây dựng năm 2003 đến khi có Luật Xây dựng năm 2003, năm 2014, năm 2020, mỗi thời kỳ công tác quản lý chất lượng và nghiệm thu, bàn giao lại được quy định có khác nhau. Trên địa bàn tỉnh có 135 dự án khu dân cư, đô thị được UBND tỉnh chấp thuận đầu tư. 25 dự án đã hoàn thành hạ tầng kỹ thuật được tỉnh chấp thuận nghiệm thu, 16 dự án đã hoàn thành hạ tầng kỹ thuật nhưng chưa đủ điều kiện nghiệm thu, bàn giao do còn hạn chế về hồ sơ và hiện trường thi công. Cơ quan chức năng đang kiểm tra, nghiệm thu 23 dự án. Còn lại là các dự án đang thi công và chưa khởi công.

Qua quá trình rà soát, kiểm tra, đánh giá, Sở Xây dựng đã chỉ ra nhiều nguyên nhân dẫn đến tiến độ kiểm tra, nghiệm thu, bàn giao các dự án dân cư, đô thị trên địa bàn tỉnh bị chậm. Đó là việc lưu giữ hồ sơ pháp lý và tài liệu quản lý chất lượng công trình của chủ đầu tư còn hạn chế, đặc biệt là các dự án được triển khai ở giai đoạn đầu. Một số dự án đã được đưa vào sử dụng trong thời gian dài nên một số công trình hạ tầng kỹ thuật bị xuống cấp, việc khắc phục của chủ đầu tư còn chậm. Nhiều dự án vướng mắc về giải phóng mặt bằng dẫn đến tiến độ thi công kéo dài. Văn bản pháp luật quy định về công tác quản lý của cơ quan quản lý nhà nước đối với các dự án khu dân cư, đô thị một thời gian dài chưa đầy đủ, chưa gắn rõ trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong công tác quản lý chất lượng, nghiệm thu, bàn giao. Chưa có ràng buộc pháp lý về trách nhiệm của nhà đầu tư khi dự án bị kéo dài chậm tiến độ...

Mục tiêu của các dự án khu dân cư, đô thị trên địa bàn tỉnh nhằm đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, tạo quỹ đất ở đáp ứng nhu cầu thiết yếu của người dân. Các khu dân cư, đô thị còn góp phần thúc đẩy sự phát triển đô thị, thực hiện nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh các kỳ gần đây về tỷ lệ đô thị hoá. Nhiều khu đô thị được kỳ vọng sẽ tạo điểm nhấn về cảnh quan, gia tăng tiện ích cho nhân dân địa phương. Việc triển khai thực hiện kéo dài chưa được nghiệm thu bàn giao không chỉ ảnh hưởng đến bộ mặt đô thị mà còn gây khó khăn cho các địa phương trong quá trình quản lý, thậm chí có nguy cơ gây thất thoát, lãng phí lớn.

PHAN ANH